W tym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest alkoreksja, jakie są jej objawy, przyczyny i jak można ją leczyć.
Co to jest anoreksja alkoholowa? Objawy, skutki i leczenie alkoreksji
Współczesny świat zmaga się z wieloma problemami natury zdrowotnej i psychicznej, które coraz częściej występują jednocześnie. Jednym z niepokojących zjawisk, które zyskuje na popularności – szczególnie wśród młodych dorosłych – jest anoreksja alkoholowa, znana również jako alkoreksja (ang. drunkorexia). Choć może brzmieć nieco groteskowo, w rzeczywistości to poważne zaburzenie odżywiania powiązane z nadużywaniem alkoholu, które może prowadzić do trwałych uszkodzeń zdrowia, a nawet zgonu.
Czym jest drunkoreksja?
Drunkoreksja, czyli anoreksja alkoholowa, to potoczne określenie na niebezpieczne zachowanie polegające na celowym ograniczaniu jedzenia w celu „zaoszczędzenia” kalorii na spożycie alkoholu. Osoby cierpiące na to zaburzenie często rezygnują z posiłków w ciągu dnia, by wieczorem móc pić alkohol bez obaw o przybieranie na wadze. Zjawisko to jest szczególnie popularne wśród młodych kobiet i mężczyzn w wieku 18–30 lat, głównie studentów, którzy są pod wpływem presji społecznej, by wyglądać atrakcyjnie, a jednocześnie uczestniczyć w imprezowym stylu życia.
Drunkoreksja to nie tylko problem zaburzeń odżywiania, ale także uzależnienia od alkoholu. Może ona prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych, takich jak niedożywienie, odwodnienie, uszkodzenie wątroby, zaburzenia metaboliczne i problemy psychiczne, w tym depresja i lęki.
Alkoreksja – kombinacja dwóch uzależnień
Alkoreksja to połączenie anoreksji i alkoholizmu, co czyni ją szczególnie groźnym zjawiskiem. W przeciwieństwie do klasycznej anoreksji, osoby cierpiące na alkoreksję nie tyle unikają jedzenia z powodu lęku przed tyciem, co traktują alkohol jako substytut kalorii. Często łączą to z intensywnym wysiłkiem fizycznym i obsesją na punkcie wyglądu.
Charakterystyczne zachowania dla osób z alkoreksją:
- Celowe pomijanie posiłków przed spożywaniem alkoholu
- Nadmierne ćwiczenia w celu „spalenia” alkoholu
- Liczenie kalorii z alkoholu jak z jedzenia
- Wybieranie napojów alkoholowych o niskiej kaloryczności (np. wódka zamiast piwa)
- Odczuwanie winy po zjedzeniu czegokolwiek przed piciem
Takie działania niosą za sobą ogromne ryzyko, nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale również dla zdrowia psychicznego. Osoby z alkoreksją często zmagają się z niską samooceną, zaburzeniami obrazu własnego ciała oraz potrzebą akceptacji społecznej.
Objawy anoreksji alkoholowej
Rozpoznanie alkoreksji może być trudne, ponieważ wiele objawów przypomina klasyczne zaburzenia odżywiania lub uzależnienie od alkoholu. Jednak kombinacja tych dwóch obszarów powinna być sygnałem ostrzegawczym.
Do najczęstszych objawów alkoreksji należą:
- Utrata masy ciała przy jednoczesnym nadużywaniu alkoholu
- Brak apetytu, zwłaszcza przed planowanym spożyciem alkoholu
- Drażliwość, zmienność nastrojów, lęk
- Ukrywanie swojego stylu życia przed bliskimi
- Problemy z koncentracją i pamięcią
- Częste występowanie kaca, bólu brzucha, odwodnienia
- Zaburzenia miesiączkowania (u kobiet)
- Problemy z wątrobą i trawieniem
Osoba z alkoreksją często nie dostrzega swojego problemu – tłumaczy brak jedzenia „brakiem czasu” lub „brakiem apetytu”, a picie alkoholu usprawiedliwia jako „rozrywkę” czy „sposób na stres”.
Skutki zdrowotne drunkoreksji
Zarówno głodzenie się, jak i nadużywanie alkoholu są niebezpieczne dla organizmu. W połączeniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak:
- Zaburzenia pracy wątroby i trzustki – przez brak składników odżywczych i toksyczne działanie alkoholu
- Anemia, niedobory witamin i minerałów – w szczególności witamin z grupy B, żelaza, cynku
- Zaburzenia pracy mózgu – problemy z pamięcią, koordynacją ruchową, koncentracją
- Problemy hormonalne – zaburzenia cyklu miesiączkowego, spadek libido, zmiany skórne
- Uszkodzenia układu pokarmowego – wrzody, refluks, zaparcia lub biegunki
- Zaburzenia psychiczne – depresja, stany lękowe, uzależnienie
W skrajnych przypadkach drunkoreksja może doprowadzić do śmierci – zarówno w wyniku powikłań zdrowotnych, jak i przedawkowania alkoholu po długotrwałym głodzeniu.
Leczenie anoreksji alkoholowej
Leczenie alkoreksji wymaga kompleksowego podejścia, ponieważ mamy do czynienia z dwoma poważnymi zaburzeniami – psychicznym i fizycznym. Kluczowa jest diagnoza i odpowiednia terapia, która najczęściej obejmuje:
- Pomoc psychiatry lub psychoterapeuty – terapia poznawczo-behawioralna, leczenie depresji i zaburzeń lękowych
- Wsparcie dietetyka klinicznego – w celu odbudowy prawidłowego odżywiania i uzupełnienia niedoborów
- Leczenie uzależnienia od alkoholu – indywidualne lub grupowe terapie, np. w ośrodkach leczenia uzależnień
- Wsparcie bliskich i grup wsparcia – akceptacja, zrozumienie i obecność osób, które nie oceniają, ale motywują
Im szybciej problem zostanie zauważony i podjęte zostaną odpowiednie działania, tym większa szansa na skuteczne wyjście z zaburzenia.
Jak zapobiegać alkoreksji?
Profilaktyka anoreksji alkoholowej powinna zaczynać się od edukacji – zarówno w szkołach, jak i w mediach społecznościowych. Ważne jest, by promować zdrowy styl życia, akceptację własnego ciała i uczyć asertywności wobec presji społecznej.
Rodzice, nauczyciele i bliscy powinni być wyczuleni na sygnały ostrzegawcze, takie jak nagłe chudnięcie, obsesja na punkcie kalorii, częste picie alkoholu czy rezygnowanie z jedzenia przed imprezami. Otwartość w rozmowie i wsparcie mogą uratować zdrowie, a nawet życie młodych ludzi.
Alkoreksja, znana również jako anoreksja alkoholowa lub drunkoreksja, to poważne i niebezpieczne zaburzenie, które polega na rezygnowaniu z jedzenia, aby spożywać alkohol bez przybierania na wadze. Łączy w sobie elementy anoreksji i alkoholizmu, co czyni ją trudną do leczenia i bardzo groźną dla zdrowia. Wymaga profesjonalnego podejścia, terapii i wsparcia otoczenia.
Jeśli zauważasz u siebie lub bliskich niepokojące objawy – nie czekaj. Skonsultuj się z lekarzem, psychologiem lub specjalistą ds. uzależnień. Pamiętaj, że zdrowie fizyczne i psychiczne idą w parze, a świadome życie wolne od presji społecznej i nałogów to najlepszy prezent, jaki możesz sobie dać.
