Nowa lista lektur szkolnych! Sprawdź, co się zmieniło!

W roku szkolnym 2024/2025 obowiązuje nowa lista lektur szkolnych. Sprawdź, co się zmieniło zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 28.06.2024!

Lektury szkolne to dla wielu uczniów prawdziwa zmora, jednak faktem jest, że czytanie niesie za sobą wiele korzyści, dlatego zdecydowanie warto to robić. Bez wątpienia przez niektóre tytuły ciężko przebrnąć, dlatego niektórzy z pewnością ucieszą się, że nie będą już musieli czytać w całości niektórych dzieł, a jedynie ich fragmenty. Ponadto część pozycji zostało całkowicie wykreślonych z wykazu.

Nowa lista lektur szkolnych! Sprawdź, co się zmieniło!

Wśród lektur, w przypadku których obowiązkowe są jedynie fragmenty zamiast całości, znalazły się takie pozycje, jak: ,,Pan Tadeusz„, ,,Quo vadis„, ,,Syzyfowe prace” czy ,,Potop„. Ponadto z wykazu wykreślono między innymi: ,,W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza, ,,Pani Twardowska” oraz ,,Katarynka” Bolesława Prusa, ,,Gloria Victis” Elizy Ożeszkowej czy ,,Rozdziobią nas kruki, wrony” Stefana Żeromskiego.

Oto nowa lista lektur szkolnych obowiązująca od 1 września 2024 roku, z podziałem na klasy:

Propozycja lektur do wspólnego i indywidualnego czytania dla klas I-III szkoły podstawowej:

• ,,Baśnie” (do wyboru), Hans Christian Andersen;
• ,,Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)”, Justyna Bednarek;
• ,,Brzechwa dzieciom”, Jan Brzechwa;
• ,,Cukierku, ty łobuzie!”, Waldemar Cichoń;
• ,,Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą”, Agnieszka Frączek;
• ,,Wścibscy”, Dorota Gellner;
• ,,Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie”, Julita Grodek;
• ,,Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca”, Tom Justyniarski;
• ,,Detektyw Pozytywka”, Grzegorz Kasdepke;
• ,,Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły” (fragmenty), Piotr Kordyasz;
• ,,Dziewczynka z parku”, Barbara Kosmowska;
• ,,Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”, Zofia Kossak-Szczucka;
• ,,Karolcia”, Maria Krüger;
• ,,Piaskowy Wilk”, Åsa Lind;
• ,,Dzieci z Bullerbyn”, Astrid Lindgren;
• ,,Doktor Dolittle i jego zwierzęta”, Hugh Lofting;
• ,,Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”, Aleksandra i Daniel Mizielińscy;
• ,,Asiunia”, Joanna Papuzińska;
• ,,Kapelusz Pani Wrony”, Danuta Parlak;
• ,,O psie, który jeździł koleją”, Roman Pisarski;
• ,,Pamiętnik Czarnego Noska”, Janina Porazińska;
• ,,Drzewo do samego nieba”, Maria Terlikowska;
• ,,Wiersze dla dzieci”, Julian Tuwim;
• ,,O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie”, Barbara Tylicka;
• ,,Najpiękniejsze wiersze”, Danuta Wawiłow;
• ,,Afryka Kazika, Dziadek i niedźwiadek”, Łukasz Wierzbicki.

Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości) dla klas IV-VI szkoły podstawowej:

• ,,Akademia Pana Kleksa”, Jan Brzechwa;
• ,,Kajko i Kokosz. Szkoła latania” (komiks), Janusz Christa;
• ,,Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa”, Clive Staples Lewis;
• ,,Chłopcy z Placu Broni”, Ferenc Molnár;
• ,,Hobbit, czyli tam i z powrotem”, John Ronald Reuel Tolkien.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie dla klas IV-VI szkoły podstawowej:

• ,,Mikołajek” (wybór opowiadań), René Goscinny, Jean-Jacques Sempé;
• wybrane bajki, Ignacy Krasicki;
• ,,Pan Tadeusz” (wybrane fragmenty), Adam Mickiewicz;
• ,,Mazurek Dąbrowskiego”, Józef Wybicki;
• wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie;
• Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie;
• wybrane podania i legendy polskie;
• wybrane baśnie polskie i europejskie;
• wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego, oraz pieśni patriotyczne (w tym Rota Marii Konopnickiej).

Lektury uzupełniające dla klas IV-VI szkoły podstawowej:

Obowiązkowo co najmniej dwie pozycje w każdym roku szkolnym

• ,,Skrzynia Władcy Piorunów”, Marcin Kozioł;
• ,,Kapelusz za 100 tysięcy”, Adam Bahdaj;
• ,,Pamiętnik z powstania warszawskiego” (fragmenty), Miron Białoszewski;
• ,,Dom nr 5″, Justyna Bednarek;
• ,,Wszystkie lajki Marczuka”, Paweł Beręsewicz;
• ,,Tajemniczy ogród lub inna powieść”, Frances Hodgson Burnett;
• ,,Alicja w Krainie Czarów”, Lewis Carroll;
• wybrana powieść kryminalna, Agatha Christie;
• ,,Pinokio”, Carlo Collodi;
• ,,Wielki Rybak”, Lloyd Cassel Douglas;
• ,,Trzej muszkieterowie”, Aleksander Dumas;
• ,,Dywizjon 303″, Arkady Fiedler;
• ,,Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu”, John Flanagan;
• ,,Skarb Troi”, Olaf Fritsche;
• ,,Stary człowiek i morze”, Ernest Hemingway;
• ,,Rzeka”, Emilia Kiereś;
• ,,Księga dżungli”, Joseph Rudyard Kipling;
• ,,Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka”, Janusz Korczak;
• ,,Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi”, Rafał Kosik;
• ,,Pozłacana rybka”, Barbara Kosmowska;
• ,,Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach”, Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni;
• ,,Bursztyny” (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus, Zofia Kossak-Szczucka;
• ,,Cudowna podróż”, Selma Lagerlöf;
• ,,Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945″ (fragmenty), Karolina Lanckorońska;
• ,,Cyberiada” (fragmenty), Stanisław Lem;
• ,,Klechdy sezamowe”, Bolesław Leśmian;
• wybrana powieść, Kornel Makuszyński;
• ,,Magiczne drzewo”, Andrzej Maleszka;
• ,,Kubuś Puchatek”, Alan Aleksander Milne;
• ,,Ania z Zielonego Wzgórza”, Lucy Maud Montgomery;
• wybrana powieść, Małgorzata Musierowicz;
• ,,Pajączek na rowerze”, Ewa Nowak;
• ,,Sposób na Alcybiadesa”, Edmund Niziurski;
• ,,Biały Mustang”, Sat-Okh;
• ,,Tecumseh”, Longin Jan Okoń;
• ,,Cudowny chłopak”, Raquel Jaramillo Palacio;
• ,,Most do Terabithii”, Katherine Paterson;
• ,,Pax”, Sara Pennypacker;
• ,,Czerwona kartka dla Sprężyny”, Jacek Podsiadło;
• ,,Katarynka”, ,,Placówka”, ,,Zemsta”, Bolesław Pruqs;
• ,,Percy Jackson i bogowie olimpijscy”, Rick Riordan;
• ,,Janko Muzykant”, ,,Krzyżacy”, ,,Sąd Ozyrysa”, ,,W pustyni i w puszczy”, Henryk Sienkiewicz;
• ,,Oskar i pani Róża”, Eric-Emmanuel Schmitt;
• ,,Jesienna miłość”, Nicolas Sparks;
• ,,Teatr Niewidzialnych Dzieci”, ,,Arka czasu”, Marcin Szczygielski;
• wybrana powieść, Alfred Szklarski;
• ,,Przygody Tomka Sawyera”, Mark Twain;
• ,,Bitwa o Monte Cassino” (fragmenty), ,,Ziele na kraterze”, Melchior Wańkowicz;
• ,,Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13″, Danuta Wawiłow, Natalia Usenko;
• ,,Posłaniec króla”, Louis de Wohl;
• ,,Stan splątania”, Roksana Jędrzejewska-Wróbel;
• ,,Złodziejka książek”, Marcus Zusak;
• wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin, Maria Skłodowska-Curie, Jan Paweł II i inni);
• inne utwory literackie i teksty kultury, w tym wiersze poetów współczesnych i reportaże.

Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości) dla klas VII-VIII szkoły podstawowej:

• ,,Opowieść wigilijna”, Charles Dickens;
• ,,Zemsta”, Aleksander Fredro;
• ,,Kamienie na szaniec”, Aleksander Kamiński;
• ,,Dziady część II”, Adam Mickiewicz;
• ,,Mały Książę”, Antoine de Saint-Exupéry;
• ,,Balladyna”, Juliusz Słowacki.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie dla klas VII-VIII szkoły podstawowej:

• wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII, Jan Kochanowski;
• ,,Reduta Ordona”, ,,Świtezianka”, ,,Pan Tadeusz” (księgi: I, II, IV, X, XI, XII), Adam Mickiewicz;
• ,,Artysta”, Sławomir Mrożek;
• ,,Latarnik”, ,,Quo vadis” (fragmenty), Henryk Sienkiewicz;
• ,,Syzyfowe prace” (fragmenty), Stefan Żeromski;
• wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej, oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca.

Lektury uzupełniające dla klas VII-VIII szkoły podstawowej

Obowiązkowo co najmniej jedna pozycja w każdym roku szkolnym:

Patrz lista lektur uzupełniających dla klas IV-VI szkoły podstawowej

Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości) dla liceum i technikum – poziom podstawowy:

• ,,Mitologia, część I: Grecja, Sofokles, Antygona„, Jan Parandowski;
• ,,Makbet”, William Szekspir;
• ,,Skąpiec”, Molier;
• ,,Dziady cz. III”, Adam Mickiewicz;
• ,,Lalka”, Bolesław Prus;
• ,,Zbrodnia i kara”, Fiodor Dostojewski;
• ,,Wesele”, Stanisław Wyspiański;
• ,,Przedwiośnie”, Stefan Żeromski;
• ,,Zdążyć przed Panem Bogiem”, Hanna Krall;
• ,,Dżuma”, Albert Camus;
• ,,Rok 1984″, George Orwell;
• ,,Tango”, Sławomir Mrożek.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach dla liceum i technikum – poziom podstawowy:

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana;
• ,,Iliada” (fragmenty), Homer;
• wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: Lament świętokrzyski (fragmenty);
• ,,Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty);
• ,,Pieśń o Rolandzie” (fragmenty);
• wybrana satyra, Ignacy Krasicki;
• wybrane ballady, w tym Romantyczność, Adam Mickiewicz;
• ,,Potop” (fragmenty), Henryk Sienkiewicz;
• ,,Chłopi” (fragmenty), Władysław Stanisław Reymont;
• ,,Ferdydurke” (fragmenty), Witold Gombrowicz;
• ,,Proszę państwa do gazu”, Tadeusz Borowski;
• ,,Inny świat” (fragmenty), Gustaw Herling-Grudziński;
• ,,Górą „Edek”” (z tomu Prawo prerii), Marek Nowakowski;
• ,,Miejsce” (z tomu Opowieści galicyjskie), Andrzej Stasiuk;
• ,,Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu Gra na wielu bębenkach), Olga Tokarczuk;
• ,,Podróże z Herodotem” (fragmenty), Ryszard Kapuściński.

Utwory poetyckie:

• wybrane utwory, Horacy;
• ,,Bogurodzica”;
• wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI, Jan Kochanowski;
• wybrane wiersze poetów epoki baroku;
• ,,Hymn do miłości ojczyzny”, Ignacy Krasicki;
• ,,Oda do młodości”, wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze, Adam Mickiewicz;
• wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej- -Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym Testament mój, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.

Lektury uzupełniające dla liceum i technikum – poziom podstawowy:

W każdej klasie przynajmniej jedna pozycja z listy przykładowych lektur uzupełniających lub spoza listy.

• ,,Król Edyp”, Sofokles;
• ,,Poetyka” (fragmenty), ,,Retoryka” (fragmenty), Arystoteles;
• ,,Państwo” (fragmenty), Platon;
• ,,Dzieje Tristana i Izoldy” (fragmenty);
• ,,Sokół”, Giovanni Boccaccio;
• ,,Pochwała głupoty” (fragmenty), Erazm z Rotterdamu;
• ,,Utopia” (fragmenty), Tomasz Morus;
• ,,Żywot człowieka poczciwego” (fragmenty), Mikołaj Rej;
• ,,Odprawa posłów greckich”, Jan Kochanowski;
• ,,O poprawie Rzeczypospolitej” (fragmenty), Andrzej Frycz Modrzewski;
• ,,Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy” (fragmenty), Miguel de Cervantes y Saavedra;
• ,,Życie snem”, Pedro Calderon de la Barca;
• wybrane kazanie, Piotr Skarga;
• ,,Transakcja wojny chocimskiej” (fragmenty z części I), Wacław Potocki;
• ,,Romeo i Julia”, William Szekspir;
• ,,Kandyd, czyli optymizm” (fragmenty), Wolter;
• ,,Monachomachia” (fragmenty), Ignacy Krasicki;
• ,,Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III” (fragmenty), Jędrzej Kitowicz;
• ,,Powrót posła”, Julian Ursyn Niemcewicz;
• ,,Przestrogi dla Polski” (fragmenty), Stanisław Staszic;
• ,,Beniowski” (fragmenty); ,,Listy do Matki” (fragmenty), Juliusz Słowacki;
• ,,Nie-Boska komedia”, Zygmunt Krasiński;
• ,,Śluby panieńskie”, Aleksander Fredro;
• ,,Cierpienia młodego Wertera” (fragmenty), ,,Faust” (fragmenty), Johann Wolfgang Goethe;
• ,,Giaur” (fragmenty), George Byron;
• ,,Dziady cz. IV”, Adam Mickiewicz;
• wybrane utwory epickie okresu romantyzmu: Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Victor Hugo, Nędznicy, Edgar Allan Poe, wybrane opowiadanie, Henryk Rzewuski, Pamiątki Soplicy (fragmenty);
• ,,Nad Niemnem”, Eliza Orzeszkowa;
• ,,Listy z podróży do Ameryki” (fragmenty), Henryk Sienkiewicz.

Utwory z XX wieku (z układzie chronologicznym)

• ,,Echa leśne”, ,,Ludzie bezdomni”, Stefan Żeromski;
• ,,Gloria victis”, Eliza Orzeszkowa;
• ,,Moralność pani Dulskiej”, Gabriela Zapolska;
• ,,Nowy wspaniały świat”, Aldous Huxley;
• ,,Granica”, Zofia Nałkowska;
• ,,Lord Jim”, Joseph Conrad;
• ,,Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919″, Zofia Kossak-Szczucka;
• ,,Nadberezyńcy”, Florian Czarnyszewicz;
• ,,Raport Witolda”, Witold Pilecki;
• ,,Przy torze kolejowym” (z tomu Medaliony), Zofia Nałkowska;
• ,,Rozmowy z katem” (fragmenty), Kazimierz Moczarski;
• ,,Droga donikąd” (fragmenty), Józef Mackiewicz;
• ,,Kartoteka”, Tadeusz Różewicz;
• ,,Na nieludzkiej ziemi” (fragmenty), Józef Czapski;
• ,,Dziennik 1954″ (fragmenty), Leopold Tyrmand;
• wybrane opowiadanie, Jarosław Iwaszkiewicz;
• ,,Wizja lokalna, Solaris”, Stanisław Lem;
• ,,Władca pierścieni. Drużyna pierścienia”, John Ronald Reuel Tolkien;
• ,,Władca much”, William Golding;
• wybrane opowiadania, Bohumil Hrabal;
• ,,Lekcja”, Eugène Ionesco;
• ,,Czekając na Godota”, Samuel Beckett;
• ,,Wizyta starszej pani”, Friedrich Dürrenmatt;
• ,,Raport o stanie wojennym” (wybrane opowiadanie), Marek Nowakowski;
• ,,Wieża”, Gustaw Herling-Grudziński;
• ,,Widnokrąg”, Wiesław Myśliwski;
• ,,Imię róży”, Umberto Eco;
• ,,Prawiek i inne czasy”, Olga Tokarczuk;
• ,,Madame”, Antoni Libera.

Utwory z XXI wieku (w układzie alfabetycznym)

• ,,Wrony”Petra Dvořáková;
• ,,Wyspa”, Sigríður Hagalín Björnsdóttír;
• ,,Castorp, ,,Śpiewaj ogrody”, Paweł Huelle;
• ,,Wspomnienie o przeszłości Ziemi” (tom I – Problem trzech ciał), Cixin Liu;
• ,,Traktat o łuskaniu fasoli”, Wiesław Myśliwski;
• ,,Dwanaście stacji”, Tomasz Różycki;
• ,,Jadąc do Babadag”, Andrzej Stasiuk;
• ,,Nie ma”, Mariusz Szczygieł;
• ,,Pusty las”, Monika Sznajderman;
• ,,Poczwarka”, Dorota Terakowska;
• ,,Bieguni, Opowiadania bizarne”, Olga Tokarczuk;
• ,,Rzeczy, których nie wyrzuciłem”, Marcin Wicha.

Która lektura szkolna jest Twoją ulubioną, a której nie udało Ci się przeczytać? Daj nam znać w komentarzu!

Czytaj także: 5 seriali dla nastolatek, które warto obejrzeć

Źródła tekstu: https://www.listalektur.pl || https://bezprawnik.pl/nowa-lista-lektur-szkolnych