Trądzik to problem, który nie dotyczy wyłącznie okresu dojrzewania. Coraz więcej dorosłych – zarówno kobiet, jak i mężczyzn – zmaga się z uporczywymi zmianami skórnymi. W wielu przypadkach za powstawanie trądziku odpowiadają zaburzenia hormonalne. Nic więc dziwnego, że lekarze dermatolodzy coraz częściej zalecają wykonanie specjalistycznych badań hormonalnych. Z tego artykułu dowiesz się, ile kosztują badania hormonalne na trądzik, jakie hormony warto sprawdzić i gdzie najlepiej je wykonać.
Dlaczego hormony mają wpływ na trądzik?
Zanim przejdziemy do kosztów, warto zrozumieć, dlaczego hormony są tak istotne w kontekście walki z trądzikiem. Układ hormonalny reguluje wiele procesów w naszym organizmie – w tym również aktywność gruczołów łojowych. Nadmiar niektórych hormonów może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum, co sprzyja zatykaniu porów i powstawaniu stanów zapalnych skóry.
Najczęściej winowajcami są androgeny – męskie hormony płciowe, które występują również u kobiet. Ich nadmiar może powodować zmiany skórne, przetłuszczanie się włosów, a nawet nadmierne owłosienie. U kobiet z trądzikiem warto też sprawdzić poziomy hormonów związanych z cyklem menstruacyjnym i funkcją tarczycy.
Jakie badania hormonalne na trądzik warto wykonać?
Jeśli zastanawiasz się, jakie badania wykonać w przypadku podejrzenia, że trądzik ma podłoże hormonalne, oto lista najczęściej zalecanych:
Testosteron całkowity i wolny
DHEA-S (dehydroepiandrosteron)
Androstendion
Prolaktyna
Estradiol (E2)
Progesteron
LH (hormon luteinizujący)
FSH (hormon folikulotropowy)
TSH (hormon tyreotropowy)
FT3 i FT4 (wolne hormony tarczycy)
Kortyzol
Insulina i glukoza na czczo (często łączone z testem HOMA-IR)
Jakie badania hormonalne na trądzik warto wykonać?
W przypadku utrzymującego się lub nasilającego trądziku, zwłaszcza u dorosłych, dermatolog lub endokrynolog może zalecić zestaw badań hormonalnych. Wybór konkretnych parametrów zależy od płci pacjenta, wieku oraz objawów towarzyszących. Do najczęściej zlecanych należą:
Testosteron całkowity i wolny – nadmiar testosteronu może powodować wzmożoną produkcję sebum.
DHEA-S (dehydroepiandrosteron) – hormon produkowany przez nadnercza, często podwyższony u osób z trądzikiem.
Androstendion – prekursor testosteronu, również wpływa na aktywność gruczołów łojowych.
Prolaktyna – jej podwyższony poziom może powodować zmiany skórne i zaburzenia hormonalne.
FSH i LH – ważne w diagnostyce zaburzeń hormonalnych, zwłaszcza u kobiet.
Estradiol i progesteron – pomocne przy ocenie równowagi hormonalnej w cyklu miesiączkowym.
Kortyzol – hormon stresu, jego wahania również mogą wpływać na skórę.
TSH, FT3, FT4 – badania tarczycy, ponieważ niedoczynność lub nadczynność może objawiać się problemami skórnymi.
Ile kosztują badania hormonalne na trądzik prywatnie?
Koszt badań hormonalnych na trądzik zależy od liczby wykonywanych parametrów, laboratorium oraz miasta, w którym je robisz. W placówkach prywatnych ceny mogą się różnić, ale orientacyjnie prezentują się następująco:
Testosteron całkowity – ok. 30–50 zł
DHEA-S – 40–60 zł
Androstendion – 50–70 zł
Prolaktyna – 30–50 zł
FSH, LH – po ok. 30–40 zł każdy
Estradiol – 35–50 zł
Progesteron – 35–50 zł
Kortyzol – 40–70 zł
TSH – 25–40 zł
FT3, FT4 – po 30–50 zł
Całościowy pakiet badań hormonalnych na trądzik to koszt rzędu 300–600 zł, w zależności od zakresu diagnostyki. Niektóre laboratoria oferują gotowe panele hormonalne dedykowane problemom skórnym – warto zapytać o taką opcję, bo może być tańsza niż wykonywanie badań pojedynczo.
Czy badania hormonalne można zrobić na NFZ?
Badania hormonalne można wykonać również w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jednak muszą być zlecone przez lekarza specjalistę, np. dermatologa, endokrynologa lub ginekologa. W praktyce oznacza to konieczność wcześniejszej wizyty w poradni specjalistycznej, a czas oczekiwania na takie badania bywa długi.
Warto więc rozważyć wykonanie ich prywatnie, zwłaszcza gdy zależy Ci na szybkiej diagnozie i wdrożeniu leczenia.
Jak przygotować się do badań hormonalnych?
Niektóre badania hormonalne wymagają odpowiedniego przygotowania:
Większość badań należy wykonać na czczo, najlepiej rano, między 7:00 a 10:00.
Kobiety powinny konsultować z lekarzem odpowiedni dzień cyklu do wykonania badań (np. estradiol i progesteron mają różne normy w zależności od fazy cyklu).
Na kilka dni przed badaniem warto unikać intensywnego stresu, alkoholu i nadmiernego wysiłku fizycznego, które mogą wpływać na wyniki.
Kiedy warto zrobić badania hormonalne?
Badania hormonalne warto wykonać, gdy:
trądzik utrzymuje się mimo leczenia dermatologicznego,
zmiany są bolesne, ropne lub pojawiają się głównie w okolicach żuchwy, brody i szyi,
występują nieregularne cykle miesiączkowe, nadmierne owłosienie lub wypadanie włosów,
masz podejrzenie PCOS, insulinooporności lub chorób tarczycy,
trądzik nasila się pod wpływem stresu lub po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej.
Jakie witaminy i suplementy warto stosować przy trądziku hormonalnym?
Oprócz badań i leczenia przyczynowego warto wspomóc organizm od wewnątrz. W przypadku trądziku hormonalnego pomocne mogą być:
Witamina D3 – reguluje układ odpornościowy i łagodzi stany zapalne.
Cynk – działa antybakteryjnie i zmniejsza wydzielanie sebum.
Witamina B6 – wspiera równowagę hormonalną, zwłaszcza u kobiet z PMS.
Inozytol (myo-inozytol) – stosowany przy PCOS, wspiera gospodarkę hormonalną.
Probiotyki – poprawiają stan jelit, co często ma wpływ na skórę.
Zawsze warto skonsultować suplementację z lekarzem, zwłaszcza gdy trądzik ma charakter przewlekły.
Ile kosztują badania hormonalne na trądzik?
Jeśli zastanawiasz się, ile kosztują badania hormonalne na trądzik, musisz liczyć się z wydatkiem od 300 do nawet 600 zł przy pełnym pakiecie badań wykonanym prywatnie. W ramach NFZ badania mogą być bezpłatne, ale wymagają skierowania i czasu oczekiwania. Diagnostyka hormonalna to klucz do skutecznego leczenia trądziku u dorosłych – zwłaszcza gdy problem ma charakter przewlekły lub nasila się cyklicznie. Warto inwestować w swoją skórę, zaczynając od przyczyny, a nie tylko maskowania objawów.